Su tapering : passau su santu, spaciada sa festa?


Ben Bernanke, su guvernadori de sa FED (chi ateru non est chi sa banca tzentrali de is Stadus Unius de America) s'atera dii (merculis, su 18) at serrau s'urtimu atobiu po su 2013 (e unu de is urtimus puru abi issu at a essiri guvernadori, ca dae su 31 de gennarxu 2014 ndi intrat unu nou, sa sennora Janet Yellen) narendi ca, mancari a bellu a bellu, iat a essiri inghitzau su tapering.

Ma ita est custu tapering?

Po su fueddu in sei, sa tradutzioni est : infinigai. 
Ma po cumprendiri ita nc'intrat cun is politicas de sa FED e cun s'economia, tocat a incarrerai s'arrexonamentu stesiendi-nci pagu pagu.

De is maneras chi tenint is bancas tzentralis po lungiri s'economia candu tzichirriat, ndi iaus giai chistionau innoi , fueddendi de sa BTzE (Banca Tzentrali Europea) e de su LTRO cosa sua. Sa FED puru fait cosas chi dd'assimbillant, sempiri de sa propia genia chi est connota che Quantitative Easing - QE (Allebiai cun sa Cantidadi - AC) e chi funt maneras po fai cresciri su tanti de dinari postu a curriri in s'economia o po axudai a is privaus a si imprestai dinari.

Sa FED acostumat a fai custas cosas manixendi is interessus pagaus po su dinari in su tempus curtzu (short term), (imprestat su dinari a vili pretziu) ma biu ca cussus interessus fiant giai acanta acanta a essiri 0 (funt stetius aici po cincu annus prus o mancu) e duncas prus de cussu tanti non faiat a ddus abasciai (sene ddus furriai a negativu), at inghitzau a ghetai dinari deretu a su sistema. Comenti? Comporendi billetus de depidu americanus chi torrant a pagai a tempus longu (long term). 

Duncas sa banca tzentrali americana fait dinari de belle nou e ddu portat po comporai su depidu de su stadu americanu e totu, circhendi de poderai bascius is interessus a pitzus de cussu depidu, intzidendi aici a is investidoris a circai ateras atividadis chi fatzant guadangiai de prus (atzionis, investimentus) po ndi sciumbullai a s'economia.

Cun custu manixu, sa FED fiat pighendi onnia mesi 85 miliardus de $ de depidu de su stadu americanu, arribbendi a ndi tenniri allogau 4.000 miliardus de $.

E duncas immoi fait a cumprendiri ita est su tapering.

Sa FED non ddu bolit smitiri totu in-d-una custu manixu, ma ddu bolit "infinigai" a bellu a bellu, cunformas a comenti s'economia si ndi strantaxat o si torrat a incorrutzai, po ita ca cun su QE non est chi fatzat a sighiri po sempiri faendi a scaresciri.

Fueddendi de QE, comenti e cun onnia cosa in economia, fait a nai cosas bellas e cosas malas e aici sutzedit a beru : nc'at genti contras e genti chi bolit a sighiri.

Is chi funt contras (e duncas chi iant a bolliri a inghitzai cun su tapering) narant ca totu cussu dinari ghetau deretu a su sistema axudat a unfrai is bullucas e prus che totu ca, o a sa manera o a s'atera, est ora de dd'acabbai, biu ca s'economia si nd'est giai strantaxada su tanti chi si ddu fait po dda lassai sighiri a caminai a sola.

Is chi funt de acordiu invecias (e duncas iant a bolliri a non inghitzai cun su tapering) narant ca s'economia est andendi beni e puru ca sa genti sene fai nudda inghitzat a torrai a agatai trabballu, ma ca ancora est chitzi po dda lassai andai a sola, prus che totu ca s'inflatzioni americana est ancora bascia meda e tocat a sighiri a manixai po dda fai cresciri.

E duncas, torrendi a su tapering, sa FED ita at scioberau? 

Inghitzendi dae gennarxu, su tanti de depidu chi ant a comporai mesi po mesi, nd'at a calai de 10 miliardus de $ (dae 85 miliardus a 75 miliardus), assegurendi ca perou su tapering non s'at a tramudai in  tightening e duncas ca a arrefinai non at a bolliri nai a serrai, faendi cumprendiri ca po tempus meda ancora is interessus a pitzus de su dinari ant a abarrai giai a 0 e totu.

Fintzas a immoi parrit chi a is mercaus ddis siat praxu s'arrexonamentu, ca sa FED inghitzat a infinigai giai, ma a bellu a bellu (soft-tapering), lassendi aberta sa possibilidadi de torrai a allebiai si s'economia nd'aessat tentu abisongiu. 

Ma forsis prus che totu, su chi intzidat is mercaus a crei chi siat cosa bona est ca Ben Bernanke e Janet Yellen funt ambaduus de acordiu a fai aici.


Po ndi sciri de prus
The Fed might taper bond buying this week. Here’s everything you need to know. - Neil Irwin
Everything you need to know about the Fed’s big meeting. - Neil Irwin
Su tapering : passau su santu, spaciada sa festa? Su tapering : passau su santu, spaciada sa festa? Reviewed by Andrea Maccis on 23:42 Rating: 5

Nessun commento:

Powered by Blogger.