Domìnius de arretza e arrichesa : Tuvalu e su .tv.

Is domìnius de arretza ddus eus arremonaus giai unas cantu bortas chistionendi de su .srd (innoi, innoi, innoi, innoi e innoi), ma custa borta circaus de nd'arrexonai boghendi a pillu una curiosidadi chi forsis genti meda no sciit.

Est seguru ca corrovendi me in s'arretza, calincunu situ .tv dd'eis agatau e aici seguru e totu est ca cussas duas lìteras s'ant fatu beni a conca sa televisioni. Est sa prìmu cosa chi benit a conca e insandus su domìniu .tv depit essi unu domìniu fatu po is cosas chi nc'intrant cun sa televisioni. O no?

Intèndiu arremonau mai dd'eis su stadu de Tuvalu? Forsis no, ma est unu stadu de sa Polinèsia, in mesu a s'Ocèanu Pacìficu, fatu de ìsulas corallinas (cuàturu) e de atollus (cincu) chi postus in pari arribant a 26 km² in totu, castiai sa fotografia asuta.
Sa genti chi ddoi bivit, is tuvalianus, funt prus pagus de 10.000 e funt indipendentis de su 1978 (a ìnturu de su Commonwealth).

E duncas custu stadu polinesianu e su domìniu .tv nc'intrant s'unu cun s'àteru? A marolla, ca .tv est su domìniu de su stadu de Tuvalu (su ccTLD - country code Top Level Domain).

Duncas seus chistionendi de unu stadu pitichededdu e cun pagu genti, chi, comenti fait a si pensai chentze si scimprai meda, no est arricu (piscant, pesant bestiàmini, traballant sa prama, nudda messarìtzia ca terra bella no ndi ddoi at e pagu de àteras cositeddas) cun sa sorti de teni unu domìniu de arretza cun is duas lìteras de sa televisioni, su .tv. Comenti pensais chi sigat su contu?

In su 1998, una sociedadi americana, sa DotTV at cuncordau cun su guvernu de Tuvalu de ddis pagai 50 milionis de dollarus (americanus) in doxi annus, po comporai su deretu de torrai a bendi is domìnius .tv.

E cun custu dinai, in mesu a is àteras cosas, Tuvalu nci dd'at fata a imbucai me in s'ONU (UN - United Nations) ca po ddu fai serbiant 100.000 dollarus chi in antis no teniant e nci dd'at fata puru a nci portai sa currenti me is isulas chi abarrant a is orus e chi duncas fiant prus foras de manu.

In su 2001 una sociedadi noba est imbucada me in s'acòrdiu in logu de cudd'àtera e at cuncordau po ddis pagai 2,2 milionis de dollarus americanus ònnia annu, sèmpiri po comporai su deretu de torrai a bendi is domìnius .tv fintzas a su 2016, prus unu 5% de su tanti chi nci sartàt 20 milionis de dollarus de domìnius bèndius. 

In su 2002, Verisign, una grandu sociedadi americana chi traballat cun is domìnius de arretza e totu, at comporau sa sociedadi chi iat fatu s'ùrtimu acòrdiu cun su gùvernu de Tuvalu po su .tv (e custu nosi narat po ita est chi asuta de sa figura de su .tv in artu ddoi siat scritu powered by Verisign).

No est chi totus is ìsulas tèngiant sa sorti de ddis tocai unu domìniu che .tv ma imoi, in su tempus de Internet, a chini no pensat comenti fai a fai a dinai custas cosas puru, no amostat de no ai cumprèndiu conca a cali parti est tochendi su mundu?

 

Po ndi sciri de prus:
The island nation of Tuvalu is being kept afloat by its domain name - Samantha Beech - News Corp Australia Network