Su Nobel 2018: mudàntzias climàticas e tennològicas

Apustis de una pariga de annus, su Nobel est torrau a sa macroeconomia e ant bintu duus economistas americanus (nimancu nau si boliat...) po su traballu chi ant fatu ambaduus po fai cumprendi ca serbit a tenni contu de is mudàntzias me in s'anàlisi macroeconomica.

William D. Nordhaus

Paul M. Romer

William Dawbney Nordhaus, professori de Yale, at passau unu biaxi de tempus de sa vida cosa sua, circhendi de fai cumprendi a is guvernus ca tocat a s'interessai de is mudàntzias climàticas, pruschetotu consillendi-ddis a ghetai pagamentas a chini impestat s'àiri cun emissionis de carbòniu. Issu etotu narat cun unu pillu de tristura, ca no nc'est arrennèsciu a cunvinci su guvernu de su Stadu cosa sua etotu e duncas ca ddi benit traballosu a essi otimista po su tempus benideru.

Paul Michael Romer, professori de sa New York University, invecis, at traballau pruschetotu apitzus de s'efetu de sa polìtiga me in sa macroeconomia, arribendi a amostai comenti is guvernus podint tirai is odriangus de sa crescina tennològica. No est debadas difatis chi, a s'imbressi de su cumpàngiu de Nobel cosa sua, nci-dda fait a essi prus otimista pròpiu poita ca su traballu cosa sua nd'at bogau a pillu cantu (e comenti) siat de importu s'atividadi de is guvernus po su tempus benideru.

No est sceti sa chistioni de essi otimistas o pessimistas conca a su tempus benideru chi nci-ddus stèsiat unu paghiteddu s'unu de s'àteru, casi ca Nordhaus sighit a pensai ca su mercau siat s'ùnica possibilidadi de aparixai is cosas e duncas parit unu paghiteddu prus standard me in sa bisura cosa sua de s'economia e invecis Romer est connotu po ai scritu unu paperi aundi criticàt àterus economistas po ai portau (e sighiri a portai) sa matemàtica prus po fai bessiri is cosas malas a cumprendi prus che bellas a cumprendi. Mancai siant ambaduus sigurus chi is mercaus no siant totu farra de fai òstias e andant ghiaus.

Sa cosa chi ddus fait assimbillai de prus, e duncas alloddu su poita ddis donai su prèmiu petepari, est ca ambaduus ant agiudau a arredusi su strobu chi agatant is guvernus candu pensant de fai calincuna cosa po agiudai s'economia: unu faendi unu contu de su chi costat a no fai nudda (po is mudàntzias climàticas) e s'àteru faendi unu contu de su chi si guadàngiat a fai calincuna cosa (po is mudàntzias tennològicas).

Po ndi sciri de prus
The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2018 - nobelprize.org
2018 Nobel in Economics Is Awarded to William Nordhaus and Paul Romer - Binyamin Appelbaum - New York Times